Αποτελεί πολιτική… παράδοση στη χώρα μας, όταν πλησιάζουν οι εκλογές, οι εκάστοτε κυβερνήσεις να εκκινούν τη μηχανή των νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων και εκτός σχεδίου κτισμάτων και οικοπέδων. 

Την επαναφορά της δυνατότητας νομιμοποίησης κτιρίων που είναι εξ ολοκλήρου αυθαίρετα ή έχουν σημαντικές πολεοδομικές παραβάσεις (η επονομαζόμενη «κατηγορία 5») δρομολογεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. 

Μετά τις ρυθμίσεις για δασικά αυθαίρετα και μικρά οικόπεδα εκτός σχεδίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος φέρνει μια νέα ρύθμιση που θα θέτει υπό καθεστώς νομιμοποίησης μεγάλα αυθαίρετα που ανήκουν στην κατηγορία 5 και τα οποία έχουν κατασκευαστεί έως το καλοκαίρι του 2011.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει στα σκαριά νέα ρύθμιση που προβλέπει νομιμοποίηση κτιρίων που είναι εξ΄ ολοκλήρου αυθαίρετα ή έχουν σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις.

Σημείο κλειδί της νέα ρύθμισης που «ακουμπάει» σε αντίστοιχες παλαιότερες, είναι ότι τα εν λόγω αυθαίρετα που ανήκουν στην κατηγορία 5, δεν θα πρέπει σε «απαγορευμένες» περιοχές.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος κ.Ταγαρά που μίλησε στην «Καθημερινή» κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται εξονυχιστικά από τον ελεγκτή δόμησης, πριν οριστικοποιηθεί η έγκρισης της νομιμοποίησης.

Όπως υποστηρίζουν οι ιθύνοντες του υπουργείου, η διακοπή το 2020 της νομιμοποίησης κατασκευών της κατηγορίας 5, προκάλεσε μεγάλα προβλήματα και δυσλειτουργίες στους κλάδους των κατασκευών και ακινήτων.

Η δυνατότητα νομιμοποίησης εξ ολοκλήρου αυθαίρετων κατασκευών (που χτίστηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011, που είναι η χρονική «κόκκινη γραμμή») δόθηκε για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία με τον ν. 4014/2011 και διατηρήθηκε έπειτα από δύο ρυθμίσεις έως τις 31 Σεπτεμβρίου 2020, οπότε και (σύμφωνα με τον ν. 4495/2017) έληξε.

Όμως, με έναν άλλο νόμο (ν. 4759/2020) δόθηκε παράταση στη νομιμοποίηση ορισμένων ειδικών περιπτώσεων της «κατηγορίας 5», όπως ονομάστηκε.

Αφορά ακίνητα που αποκτήθηκαν μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού, μέσω κληρονομιάς, ακίνητα που είχαν μισθωθεί με leasing ή ανήκουν στην ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) και ακίνητα σε περιοχές που κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Η προθεσμία για τις περιπτώσεις αυτές ήταν η 31η Δεκεμβρίου 2025.