Nobel Prize 2022 in Physics: Νόμπελ Φυσικής στους Alain Aspect, John Clauser & Anton Zeilinger για την έρευνα του στη συμπεριφορά υποατομικών σωματιδίων

Nobel Prize 2022 in Physics / Νόμπελ Φυσικής στους Ασπε, Κλόζερ και Τσάιλινγκερ για την έρευνα του στη συμπεριφορά υποατομικών σωματιδίων

Nobel Prize 2022 in Physics: Νόμπελ Φυσικής στους Alain Aspect, John Clauser & Anton Zeilinger για την έρευνα του στη συμπεριφορά υποατομικών σωματιδίων

Με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2022 τιμήθηκαν σήμερα ο Γάλλος Αλέν Ασπέ (Alain Aspect), ο Αμερικανός Τζον Κλόζερ (John Clauser) και ο Αυστριακός Άντον Τσάιλινγκερ (Anton Zeilinger), τρεις πρωτοπόροι των επαναστατικών μηχανισμών της κβαντικής φυσικής.

Οι τρεις ερευνητές, ηλικίας από 75 ως 79 ετών, βραβεύονται για τις πρωτοποριακές εργασίες τους σχετικά με «την κβαντική διεμπλοκή», ανακοίνωσε η επιτροπή του βραβείου Νόμπελ, ένα μηχανισμό όπου δύο κβαντικά σωματίδια είναι τέλεια συσχετισμένα, όποια κι αν είναι η απόσταση που τα χωρίζει.

Οι επιστήμονες βραβεύονται για τις προόδους τους στην κβαντομηχανική και στη συμπεριφορά των υποατομικών σωματιδίων, ανοίγοντας τον δρόμο για την μελέτη σε υπερυπολογιστές και την κρυπτογραφημένη επικοινωνία. 

Η απόδειξη αυτής της εντυπωσιακής ιδιότητας άνοιξε το δρόμο σε νέες τεχνολογίες στην κβαντική πληροφορική και σε υπερασφαλείς επικοινωνίες, ή ακόμη για τη δημιουργία υπερευαίσθητων κβαντικών αισθητήρων που μπορούν να επιτρέψουν εξαιρετικά ακριβείς μετρήσεις, όπως αυτή της βαρύτητας στο διάστημα.

Ο μηχανισμός αυτός είχε προβλεφθεί από την κβαντική θεωρία. Εντούτοις ακόμη και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δεν πίστευε σ' αυτόν: δύο σωματίδια ενωμένα αρχικά μπορούν να διατηρήσουν το σημάδι του κοινού παρελθόντος τους και να έχουν παρόμοια συμπεριφορά ενώ βρίσκονται σε απόσταση.

Τα βραβεία δόθηκαν για τα «πειράματα με μπερδεμένα φωτόνια, που αποδεικνύουν την παραβίαση των ανισοτήτων Bell και την πρωτοποριακή επιστήμη της κβαντικής πληροφορίας», όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.

Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών ανέφερε ότι οι βραβευθέντες, με το έργο τους επέτρεψαν την περαιτέρω θεμελιώδη έρευνα και επίσης άνοιξαν ενδεχομένως το δρόμο για μια νέα πρακτική τεχνολογία.

Ο Αλέν Ασπέ, ηλικίας 75 ετών, είναι μέλος του γαλλικού πανεπιστημίου Paris-Saclay και της Ecole Polytechnique, ενώ ο Τζον Κλάουζερ, 79 ετών, και ο Άντον Τσάιλινγκερ, 77 ετών, του πανεπιστημίου της Βιέννης.

 

«Υπάρχει πλέον ένα μεγάλο πεδίο έρευνας που περιλαμβάνει κβαντικούς υπολογιστές, κβαντικά δίκτυα και ασφαλή κβαντική κρυπτογραφημένη επικοινωνία», ανέφερε η ανακοίνωση της Βασιλικής Ακαδημίας.

Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατ. κορωνών Σουηδίας (περίπου 920.000 ευρώ) και απονέμεται από τη Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών.

Η Φυσική είναι το δεύτερο Νόμπελ που απονέμεται αυτή την εβδομάδα, αφού ο Σουηδός γενετιστής Σβάντε Πάαμπο κέρδισε το βραβείο Φυσιολογίας ή Ιατρικής τη Δευτέρα.

Τα βραβεία Νόμπελ, για επιτεύγματα στην επιστήμη, τη λογοτεχνία και την ειρήνη δημιουργήθηκαν με τη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ ο οποίος πλούτισε από την εφεύρεση του δυναμίτη, και απονέμονται από το 1901 με ορισμένες διακοπές, κυρίως κατά την διάρκεια των δυο Παγκοσμίων Πολέμων.

Το βραβείο φυσικής θεωρείται εκ των κορυφαίων, με γνωστά ονόματα της επιστήμης όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο Μαξ Πλανκ, ο Πιερ Κιουρί και η Μαρία Κιουρί να είναι μερικοί μόνο από τους επιστήμονες που το έχουν κερδίσει ενώ έχουν συνδεθεί με ανακαλύψεις που έχουν αναδιαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο.

Πέρυσι, οι επιστήμονες Σουικούρο Μανάμπε, Κλάους Χέσελμαν και Τζόρτζιο Ραρίσι, μοιράστηκαν το βραβείο φυσικής για δουλειά τους πάνω σε πολύπλοκα φυσικά συστήματα, όπως το μεταβαλλόμενο κλίμα της Γης, το κλειδί για την κατανόηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.