Της Μαρίας Σταυρακοπούλου* Τον χειμώνα όλοι οι οργανισμοί ,λόγω της απώλειας θερμότητας από το κρύο, χρειάζονται περισσότερη ενέργεια. Την ενέργεια αυτή φυσικά βρίσκουν από τίς τροφές....... Κάποια ζώα συσσωρεύουν λίπος το οποίο και καταναλώνουν, άλλα πέφτουν σε χειμερία νάρκη μειώνοντας τις δραστηριότητες τους στο ελάχιστο και κάποια μεταναστεύουν σε θερμότερα μέρη.

Όπως είναι φυσικό και ο άνθρωπος έπρεπε να προσαρμοστεί σε αυτά που του προσέφερε η φύση την χειμερινή περίοδο. Επειδή όμως είναι λιγοστά έπρεπε να προβλέψει από το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, ώστε και ποικιλία στην τροφή να έχει και θερμιδογόνα να είναι.

Την περίοδο των Χριστουγέννων δύο ήταν τα παραδοσιακά εδέσματα. Η βραστή κότα(και όχι η γαλοπούλα που είναι Αμερικανόφερτη) και το χοιρινό. Τα χοιρινά σφάζονται σε ειδική τελετουργία(Χοιροσφάγια) διότι ,αφενός μεν δεν υπάρχει τον χειμώνα πολύ τροφή να τα ταΐσεις αφετέρου έχουν μαζέψει πολύ λίπος .

Τα λουκάνικα, το κρέας που συντηρείται στο λίπος του αποθηκεύονται για τις δύσκολες ημέρες που έρχονται. Είναι δε πλούσια σε θερμίδες και μαζί με τα συνοδευτικά κρασιά που καταναλώνονται ,το σώμα ισοσταθμίζει τις απώλειες ενέργειας.

Από τον τρύγο του φθινοπώρου, ο μούστος γίνεται πετιμέζι με το οποίο φτιάχνονται γλυκά.

Αν παρατηρήσουμε τα γλυκά των Χριστουγέννων(μπακλαβάς ,κανταιφι ,δίπλες, μελομακάρονα,) γίνονται με ταπεινά υλικά που υπάρχουν σε όλα τα σπίτια διατηρημένα από το καλοκαίρι.

Αμύγδαλα, καρύδια, μέλι, άλλοι ξηροί καρποί, , σιρόπια σχετίζονται με τις μεγάλες ανάγκες σε καύσιμα. Επίσης μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο διάστημα εκτός ψυγείου. Κάτι που τώρα φαίνεται αυτονόητο, αλλά στο παρελθόν που δεν υπήρχαν ψυγεία ήταν αναγκαίο.

Τα παραπάνω δεν είναι μέρος μιας παλιακής συμπεριφοράς ,δεν αφορούν μόνο επαρχιώτες που ζουν μακριά από τον πολιτισμό και την σύγχρονη εποχή. Είναι η οικολογία του ανθρώπου, η λαογραφία, η προσαρμογή του στις περιβαλλοντικές συνθήκες που αλλάζουν. Εμείς στην πόλη, δεν είναι κακό να ξέρουμε τι τρώμε και γιατί το τρώμε……

*Η Μαρία Σταυρακοπούλου, είναι Βιολόγος (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) με Μεταπτυχιακές σπουδές στην Οικολογία. - Συνεργασία με το Υπουργείο Νέας Γενιάς για θέματα διαχείρισης απορριμμάτων, - Υπεύθυνη Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης - Εκπαιδευτικός Ελληνογαλλικής Σχολής Πειραιά ‘’Sain Paul’’ Newsroom, mykonosticker.com