Το επικείμενο Brexit , παρά την ομαλή εξέλιξη των προκρατήσεων, δημιουργεί προβληματισμό και άγχος στους επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου καθώς ανατρέπονται ταξιδιωτικές πρακτικές και συνήθειες ολόκληρων δεκαετιών στη δεύτερη ισχυρότερη αγορά άντλησης επισκεπτών για τον ελληνικό τουρισμό....... Το Brexit είναι εδώ, ωστόσο οι επιπτώσεις του στον παγκόσμιο και τον ελληνικό τουρισμό θα φανούν ως το τέλος του χρόνου! Στο διάστημα αυτό, όλες οι πλευρές προετοιμάζονται για την αντιμετώπιση των συνεπειών του «πρωτοφανούς διαζυγίου», ανατρέποντας ταξιδιωτικές πρακτικές και συνήθειες ολόκληρων δεκαετιών.

Οπως ήδη αναγνωρίζει ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, για την ολοκλήρωση του Brexit «θα απαιτηθούν εξαιρετικά πολύπλοκες και ευαίσθητες διεργασίες». Μάλιστα, οι προβλέψεις για το πώς θα υλοποιηθεί στην πράξη η μεγάλη… έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι καθόλου αισιόδοξες, και για τον λόγο αυτόν λαμβάνονται από τώρα συγκεκριμένα μέτρα. Δημόσιοι φορείς, ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και εκατομμύρια πολιτών, εντός και εκτός Ηνωμένου Βασιλείου, ατενίζουν την επόμενη μέρα της απόσχισης με βαθύ προβληματισμό και ανησυχία, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχο ή παρόμοιο προηγούμενο, αλλά και για τον λόγο ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τον γραφειοκρατικό κυκεώνα που θα προκύψει.

Ομαλή μετάβαση στη νέα κατάσταση Ο κλάδος του τουρισμού στην Ελλάδα – και όχι μόνο – θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων. Για τον λόγο αυτόν, το υπουργείο Τουρισμού κρατά στα χέρια του μερικά από τα βασικά «κλειδιά» για την ομαλότερη δυνατή μετάβαση στη νέα κατάσταση, προβλέποντας παράλληλα και τα άλλα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν στο άμεσο μέλλον, αμέσως μετά το Brexit. Ειδικότερα για την Ελλάδα, το διακύβευμα του Brexit είναι πολύ σοβαρό, καθώς τα έσοδα της χώρας από το τουριστικό συνάλλαγμα του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πολύ σημαντικά. Μόνο στην τριετία 2016 -2018, οι Βρετανοί εισέφεραν στην ελληνική οικονομία κατά μέσο όρο περίπου 2 δισ. ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό, το 2018, ξεπέρασε το 1% του ΑΕΠ, ενώ οι βρετανοί τουρίστες συγκαταλέγονται σταθερά στην πρώτη τριάδα του συνόλου των ξένων επισκεπτών της Ελλάδας.

Φόβοι αλλαγής της ισοτιμίας Πάντως, μέχρι στιγμής, οι προκρατήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία εξελίσσονται ομαλά (ελαφρά ανοδικές σε σχέση με πέρυσι, λόγω και του φόβου αλλαγής της ισοτιμίας λίρας – ευρώ), ενώ έχουν καλυφθεί από άλλες εταιρείες, σε ποσοστό 98%, και οι αεροπορικές θέσεις του Thomas Cook.

Η Ελλάδα, όπως και άλλες τουριστικές χώρες, σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Ενωση, προσπαθούν να «κερδίσουν χρόνο», ώστε η μεταβατική περίοδος έως το τελικό Brexit να εξελιχθεί όσο πιο ομαλά γίνεται. Η ομαλότητα αυτή, όπως τονίζουν στελέχη του υπουργείου Τουρισμού, είναι στοιχείο ζωτικής σημασίας π.χ. για τις αεροπορικές εταιρείες, τους μεγάλους ταξιδιωτικούς οργανισμούς και τα ξενοδοχεία, που θα πληγούν άμεσα από πιθανές επιπλοκές στην απόσπαση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Τα πρώτα μέτρα για να περιοριστούν οι συνέπειες Τους κινδύνους για τον ελληνικό τουρισμό από το Brexit «φωτογραφίζουν» τα πρώτα κατεπείγοντα μέτρα που εισηγήθηκε να ληφθούν για τον δικό του τομέα ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης. Πρόκειται, όπως λέει ο κ. Θεοχάρης, για τα πρώτα μέτρα προστασίας του τουρισμού από την «τοξικότητα» του Brexit.

Θεωρήσεις Visa: Είναι ασφαλώς θετική η αναπροσαρμογή του Κανονισμού της ΕΕ για τις θεωρήσεις ταξιδιωτικών εγγράφων (Visa Regulation). Με τη νέα νομοθεσία παρέχεται πλέον η δυνατότητα στους βρετανούς πολίτες να επισκέπτονται για τουριστικούς σκοπούς ελεύθερα (χωρίς θεώρηση) τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Το διάστημα που θα έχουν στη διάθεσή τους για τις επισκέψεις αυτές είναι συνολικά 90 ημέρες μέσα σε ένα εξάμηνο.

Επιχειρήσεις: Με τη νέα νομοθεσία ρυθμίζεται το καθεστώς άσκησης επιχειρηματικής – τουριστικής δραστηριότητας στην Ελλάδα από βρετανούς πολίτες ή νομικά πρόσωπα με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, κάτι που κρίνεται ως ιδιαιτέρως θετικό, σε σχέση κυρίως με τημίσθωση οχημάτων στην Ελλάδα από βρετανούς τουρίστες, είναι ότι στο εξής οι βρετανικές επιχειρήσεις (τουριστικά γραφεία, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, εκμίσθωση μοτοσυκλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων στην Ελλάδα κ.λπ.) θα έχουν ένα εύλογο χρονικό περιθώριο να προσαρμοστούν στις συνθήκες του Brexit. Βεβαίως, στο μεταξύ, η ΕΕ καλείται να επεξεργαστεί πρόσθετες βιώσιμες λύσεις και για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Αδειες οδήγησης: Σχετικά με την αναγνώριση και την ανταλλαγή αδειών οδήγησης, κάθε Βρετανός που δεν διαμένει μόνιμα ή ημιμόνιμα στην Ελλάδα και κατέχει άδεια οδήγησης η οποία έχει εκδοθεί στη χώρα του θα μπορεί να συνεχίσει να οδηγεί με την άδεια αυτή στην Ελλάδα. Αυτό προβλέπεται και από τη Σύμβαση της Βιέννης του 1968 για την Οδική Κυκλοφορία, όπως κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον νόμο 1604/1986. Το συγκεκριμένο μέτρο κρίνεται ως ιδιαιτέρως θετικό, σε σχέση κυρίως με τη μίσθωση οχημάτων στην Ελλάδα (γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων στην Ελλάδα) από βρετανούς τουρίστες.

Αερομεταφορές: Οι βρετανικοί αερομεταφορείς θα συνεχίσουν να εκτελούν, όπως και σήμερα, πτήσεις ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις χώρες-μέλη της ΕΕ τουλάχιστον μέχρι και τον Οκτώβριο του 2020, μετά την απόφαση της Κομισιόν να επεκτείνει τη σχετική προθεσμία, η οποία αρχικά έληγε τον ερχόμενο Μάρτιο. «Προφανώς θα υπάρξει εξειδίκευση και εμπλουτισμός των μέτρων αυτών συν τω χρόνω και αναλόγως των προβλημάτων που θα παρουσιαστούν» λένε αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Τουρισμού και προσθέτουν: «Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πάψει να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης τυπικά τουλάχιστον από την 31η Ιανουαρίου και εξής. Στην πραγματικότητα, όμως, τότε αρχίζει η διαδικασία αποχώρησης, η οποία θα ολοκληρωθεί το αργότερο ως τις 31 Δεκεμβρίου του 2020».